Advies over de Wet actualisering lichaamsmateriaalwetgeving

Actualiseren

De Afdeling advisering begrijpt de wens van de regering om de wetgeving over lichaamsmateriaal te actualiseren. Veel wijzigingen in het wetsvoorstel komen hieruit voort. Zij heeft hierover geen opmerkingen. Wel maakt de Afdeling advisering in haar advies opmerkingen over het meldpunt orgaanhandel en de strafbaarstelling.

Meldpunt orgaanhandel

Het wetsvoorstel stelt een nationaal meldpunt voor orgaanhandel in dat onderdeel moet gaan uitmaken van een internationaal netwerk. Zorgverleners doen daar melding wanneer een inwoner van Nederland naar het buitenland is gegaan om een orgaantransplantatie te ondergaan. Daarbij verstrekken zij persoonsgegevens, waaronder medische gegevens, die doorgestuurd worden naar een Europese centrale instantie. De Afdeling advisering sluit niet uit dat met een nationaal meldpunt meer informatie kan worden verzameld waardoor illegale orgaanhandel effectiever kan worden tegengaan. Zij is echter niet overtuigd dat hiervoor de verwerking van persoonsgegevens, waaronder gevoelige medische informatie, nodig is. Mocht de regering toch vasthouden aan de verwerking van persoonsgegevens, dan zijn meer waarborgen nodig om deze gegevens te beschermen.

Strafbaarstelling

Het wetsvoorstel wil het opzettelijk gebruiken van illegaal verkregen organen voor transplantatie of andere doeleinden strafbaar stellen. Hiermee kunnen zorgverleners worden vervolgd die willens en wetens een illegaal verkregen orgaan transplanteren. Het plegen van dit misdrijf kan worden bestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste één jaar of een geldboete uit de vierde categorie. Het advies aan de regering is om deze strafbaarstelling uit het wetsvoorstel te halen. Het is namelijk onduidelijk hoe deze strafbaarstelling zich verhoudt ten opzichte van de al bestaande en voorgenomen straf- en tuchtrechtmogelijkheden. Als de strafbaarstelling uit het wetsvoorstel wordt gehaald, kan de regering dit nader bezien. Ook biedt dit de regering de mogelijkheid om na te denken over de invulling van de delictsomschrijving, de proportionaliteit van de strafmaat en de wettelijke plaats van de strafbepaling. De regering zal hierbij de rechtspraktijk moeten consulteren, wat nu ten onrechte niet is gedaan.